Theo cựu đại tá, lương y đa khoa Bùi Hồng Minh (Phó Chủ tịch Hội Đông y Ba Đình, Hà Nội), trong Đông y, nắng nóng gọi là thử tà, hỏa tà, nó nằm trong khái niệm lục dâm gồm: phong, hàn, thử, thấp, táo, hỏa. Tình trạng nắng nóng diễn ra thường xuyên khiến cơ thể bị mất nước, suy giảm sức đề kháng, phát sinh nhiều loại bệnh tật không mong muốn.
Nắng nóng bắt đầu xuất hiện trên diện rộng ở miền Bắc, trong khi ở miền Nam, người dân liên tục phải đối mặt với nắng nóng kéo dài. Giới chuyên gia cảnh báo, ngay khi nắng nóng bắt đầu xuất hiện, mỗi người cần có biện pháp phòng tránh để ngăn chặn tối đa khả năng mắc bệnh mùa nắng nóng. Trong đó, phòng bệnh bằng thực phẩm đóng vai trò quan trọng hàng đầu.
Nắng nóng bắt đầu xuất hiện trên diện rộng ở miền Bắc, trong khi ở miền Nam, người dân liên tục phải đối mặt với nắng nóng kéo dài.
Theo lương y Bùi Hồng Minh, nếu đi ngoài nắng về mà cảm thấy nhức đầu, mỏi cổ gáy thì hãy pha ngay một ly bột sắn dây, thêm chanh tươi và chút đường cùng nước ấm để giải cảm nắng hiệu quả.
Trong Đông y, sắn dây còn là vị thuốc với tên gọi là cát căn. Cát căn có vị ngọt, tính bình, có tác dụng giải cơ thoái nhiệt, sinh tân chỉ khát và dùng chữa biểu chứng miệng khát nhức đầu, tả lỵ ra máu, cực tốt để giải nhiệt ngày nắng nóng.
Theo cựu đại tá, lương y đa khoa Bùi Hồng Minh (Phó Chủ tịch Hội Đông y Ba Đình, Hà Nội), trong Đông y, mướp đắng (hay còn gọi là khổ qua) có tính hàn, vị đắng, đi vào hai kinh tâm, phế, vị có tác dụng thanh nhiệt, giải thử, lương huyết, lợi niệu, thanh tâm khử hỏa.
Sử dụng thường xuyên mướp đắng sẽ giúp giảm các bệnh ngoài da, giúp cải thiện tình trạng da dẻ, giúp da mịn màng sáng đẹp hơn. Nước sắc mướp đắng tươi còn có công dụng chữa ho, giải nhiệt ngày nắng nóng, diệt trừ mụn trứng cá. Ăn mướp đắng sẽ giúp kích thích ăn uống, giúp bạn ăn ngon hơn, đồng thời giúp hạ sốt, chống viêm.
Trong Đông y, mướp đắng (hay còn gọi là khổ qua) có tính hàn, vị đắng, đi vào hai kinh tâm, phế, vị có tác dụng thanh nhiệt, giải thử, lương huyết, lợi niệu, thanh tâm khử hỏa.
Theo lương y Bùi Hồng Minh, bí đao là loại quả có tính mát, vị ngọt có tác dụng giải nhiệt, đại trường, tiểu trường, kiện tỳ, chỉ khát, lợi tiểu. Với tác dụng này, bí đao được coi là món ăn rất thích hợp ăn vào những ngày hè.
Với tính mát và thanh nhiệt, bí đao là lựa chọn thông minh vào những ngày thời tiết nắng nóng đỉnh điểm. Ngoài những món ăn với bí đao như canh bí đao ninh xương, canh bí đao nấm hương, bí đao nấu thịt lợn, bí đao luộc…, bạn có thể làm nước ép bí đao để cung cấp năng lượng và làm mát cơ thể nhanh nhất.
Trong Đông y, mồng tơi có tính hàn, vị chua, không độc, vào 5 kinh tam, tì, can, đại trường và tiểu tràng, giúp tán nhiệt, lợi tiểu, giải độc, làm đẹp da, trị rôm sảy, mụn nhọt nhưng gây mất máu.
"Trong mồng tơi có chứa chất nhầy pectin giúp chữa trị và phòng ngừa một số bệnh, đặc biệt giúp nhuận tràng, giảm béo, chữa béo phì, trừ thấp nhiệt, rất tốt cho những người bị mỡ máu, đường huyết cao", lương y Bùi Hồng Minh cho hay.
Lương y khẳng định, mồng tơi có rất nhiều chức năng, nhưng chức năng chính của loại rau này chính là thanh nhiệt, giải nhiệt, giảm cân, giảm mỡ máu. Đây là loại rau vô cùng tốt để giải nhiệt ngày nắng nóng, không thể thiếu vào mùa hè. Bạn chỉ cần nấu canh, luộc rau mồng tơi ăn hàng ngày là đã có món ngon giải nhiệt ngày hè.
Mồng tơi có rất nhiều chức năng, nhưng chức năng chính của loại rau này chính là thanh nhiệt, giải nhiệt, giảm cân, giảm mỡ máu.
Trong Đông y, hạt đậu đen có vị ngọt, tính bình, có tác dụng hoạt huyết, giải độc, khứ phong lợi thủy, điều trung hạ khí, thanh nhiệt giải biểu, kiện tỳ chỉ hãn, dưỡng can, làm sáng mắt... Đậu đen cũng được sử dụng điều trị các bệnh lú về phong nhiệt rất tốt, ngoài ra đậu đen còn có thể kết hợp với một số vị thuốc Đông Y khác để điều trị bệnh…
Trong thời điểm nắng nóng có thể dùng thường xuyên nước rau má; nước nấu mía lau cùng rễ tranh và mã đề, huyết dụ; nước ép quả chanh dây; nước sương sâm, sương sáo; quy linh cao... Đây đều là những loại nước giải nhiệt ngày nắng nóng cực hiệu quả mà bạn không mất nhiều thời gian pha chế.
Trong thời điểm nắng nóng có thể dùng thường xuyên nước rau má; nước nấu mía lau cùng rễ tranh và mã đề, huyết dụ; nước ép quả chanh dây; nước sương sâm, sương sáo; quy linh cao...
Ngoài ra, bạn cũng nên uống nhiều nước chanh tươi, ăn nhiều dưa hấu… để cấp nước cho cơ thể hiệu quả, giải nhiệt ngày nắng nóng tốt hơn.
Lưu ý: Không nên uống nước quá lạnh hoặc tắm nước lạnh khi mới đi ngoài nắng về, vì sự thay đổi nhiệt độ đột ngột dễ làm cho cơ thể bị nhức mỏi hoặc đau cổ họng. Ban ngày khi ra ngoài trời nắng nóng cần sử dụng áo chống nắng, khẩu trang che chắn cẩn thận, tránh ánh nắng chiếu vào đầu vào gáy. Khi ngủ cần bật quạt quay qua quay lại, tránh chiếu thẳng đầu có thể gây hại sức khỏe…
